3 rzeczy, które musisz wiedzieć o zwrotach zakupów online

   Zawieranie umów na odległość stało się już naszą codziennością. Polacy masowo kupują w sieci. Korzystamy zarówno ze sklepów internetowych naszych ulubionych marek, jak i popularnych platform sprzedażowych. Przyzwyczailiśmy się również do możliwości zwrotu nietrafionych zakupów, czy prezentów. Czy jednak jesteśmy w pełni świadomi, jakie prawa nam przysługują? Niekoniecznie, ponieważ nie zawsze przedsiębiorcy w pełni informują klientów o wszystkich prawach związanych z odstąpieniem od umowy. Oto trzy z nich, które mogą zaskoczyć niejedną wielbicielkę i pasjonata zakupów w sieci.

1. Zwrot kosztów przesyłki.

   Konsument, który zawarł umowę na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa, może w terminie 14 dni odstąpić od niej bez podawania przyczyny.

  W przypadku gdy konsument odstąpił od umowy, sprzedawca jest zobowiązany do niezwłocznego zwrócenia mu wszystkich dokonanych przez niego płatności. Co do zasady dotyczy to również kosztów przesyłki, tj. kosztów dostarczenia konsumentowi rzeczy będącej przedmiotem zawartej umowy.

   Odstępując od umowy, możemy zatem domagać się również zwrotu kosztów przesyłki. Jednak w przypadku, gdy mieliśmy do wyboru kilka sposobów dostawy i nie wybraliśmy najtańszej z oferowanych nam możliwości, sprzedawca jest zobowiązany do oddania nam kosztów, które powstałyby, gdybyśmy wybrali zwykły, najtańszy oferowany przez niego sposób dostawy – powinniśmy zatem otrzymać zwrot kosztów najtańszego ze sposobów dostawy, który mieliśmy do wyboru przy zakupie.

   Koszty odesłania towaru do sprzedawcy musimy jednak ponieść sami. Część przedsiębiorców oferuje bezpłatny zwrot, jednak jest to jedynie dobra wola sprzedawcy, a nie jego obowiązek.

2. Używanie rzeczy a możliwość zwrotu.

   W celu stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania towarów konsument powinien obchodzić się z towarami i sprawdzać je tylko w taki sam sposób, w jaki mógłby to zrobić w sklepie.

    Dla przykładu, kupując sukienkę lub buty możemy przymierzyć towar, ale nie możemy go nosić (używać). Taka sama reguła będzie dotyczyła różnego rodzaju sprzętu, w tym np. kosiarki do trawy – możemy ją jedynie uruchomić (włączyć). Jednak jeśli kosiarka nie sprosta naszym oczekiwaniom po wykoszeniu, chociażby części ogródka, zostanie to potraktowane jako użycie towaru w stopniu większym, niż jest to konieczne do stwierdzenia jego charakteru, cech i funkcjonowania.

   Niewiele osób jednak wie, że sprzedawca nie może nam odmówić przyjęcia zwrotu towaru, który używaliśmy (np. wspomnianej wcześniej kosiarki). Sklepy internetowe zastrzegają wprawdzie, że zwracane towary nie mogą nosić śladów ich używania, jednak warto pamiętać, że nie można uzależnić wykonania przez konsumenta prawa do odstąpienia od warunku, aby nie używał on rzeczy nabytej na podstawie umowy lub nie korzystał z zamówionej usługi.

   Co do zasady konsumentowi przysługuje zatem prawo do odstąpienia od umowy i zwrotu nawet używanego już towaru. Konsument ponosi jednak odpowiedzialność za zmniejszenie jego wartości będące wynikiem korzystania z niego w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania towaru.

   Jeśli użyjemy towar, który następnie zwrócimy, musimy liczyć się z tym, że nie otrzymamy zwrotu całości zapłaconej za niego ceny. Każdy przypadek jest inny i podlega indywidualnej analizie. Oceny zmniejszenia wartości towaru dokonuje sprzedawca, nie ma w tym zakresie jednoznacznych wytycznych i możemy się z nią nie zgodzić. W razie sporu to przedsiębiorca będzie musiał udowodnić, że wartość towaru uległa zmniejszeniu.

3. Nieodesłanie zwrotu w terminie.

   Konsument ma obowiązek zwrócić towar przedsiębiorcy lub przekazać go osobie upoważnionej przez przedsiębiorcę do odbioru niezwłocznie, jednak nie później niż 14 dni od dnia, w którym odstąpił od umowy, chyba że przedsiębiorca zaproponował, że sam odbierze towar. Do zachowania terminu wystarczy odesłanie towaru przed jego upływem.

  Należy jednak podkreślić, że przekroczenie ww. 14-dniowego terminu nie powoduje bezskuteczności odstąpienia od umowy. Po upływie tego terminu konsument nadal ma obowiązek zwrotu towaru, a przedsiębiorca może się tego skutecznie domagać (również na drodze sądowej).

   W przypadku, gdy zwrotu nie dokonano w terminie, przedsiębiorca może żądać – niezależnie od wykonania zobowiązania (tj. fizycznego zwrotu towaru), naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki. Jeżeli towar utracił dla przedsiębiorcy całkowicie lub w przeważającym stopniu znaczenie (np. minął termin przydatności towaru do spożycia albo użycia), sprzedawca może rzeczy nie przyjąć i żądać naprawienia szkody wynikłej z niewykonania zobowiązania.

   W wielu przypadkach zwrot towaru po upływie 14 dni od dnia odstąpienia od umowy będzie możliwy. Jeżeli z różnych przyczyn nie udało nam się odesłać towaru w tym terminie, sprzedawca nadal powinien przyjąć zwrot. Szczególnie jeśli termin nie został znaczenie przekroczony i nie mamy do czynienia np. z produktami szybko psującymi się.

  Niezależnie od powyższego, w przypadku odstąpienia od umowy, rekomenduję jak najszybsze odesłanie towaru i ewentualne przekroczenie terminu wyłącznie w wyjątkowych okolicznościach – warto jednak wiedzieć o takiej możliwości. 

  Musimy również pamiętać, że nie każdy towar możemy zwrócić – szczegółowe zasady i tryb wykonania prawa odstąpienia od umowy reguluje ustawa z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2759 z późn. zm.).

Co zrobić, jeśli sprzedawca nie respektuje Twoich praw?

W pierwszej kolejności warto skonkretyzować swoje żądania na piśmie i wezwać przedsiębiorcę do podjęcia odpowiednich działań. Jeśli to nie odniesie pożądanego skutku, możemy skorzystać ze wsparcia prawnika lub szukać pomocy u Rzecznika Konsumentów, czy w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Kraków, 2024-04-10

Joanna Czaban

Radca prawny

zdjęcie: obraz autorstwa Freepik