Urlop wypoczynkowy po urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym

Przebywasz aktualnie na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim lub wychowawczym? Zastanawiasz się nad wykorzystaniem urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu urlopu związanego z rodzicielstwem? Sprawdź, co z przysługującym Ci urlopem wypoczynkowym i na jakich zasadach możesz go wykorzystać.

Wymiar urlopu

Przebywanie na urlopie macierzyńskim albo rodzicielskim nie wpływa na przysługujący pracownikowi wymiar urlopu wypoczynkowego. W zależności od stażu pracy, liczba dni przysługującego urlopu wypoczynkowego będzie zatem wynosiła 20 albo 26 dni w danym roku kalendarzowym, zostanie naliczana w trakcie nieobecności i w całości dostępna po powrocie z urlopu macierzyńskiego albo rodzicielskiego.

Inaczej przedstawia się sytuacja pracownika powracającego do pracy u dotychczasowego pracodawcy w ciągu roku kalendarzowego, po trwającym co najmniej 1 miesiąc okresie urlopu wychowawczego. W tym przypadku, w myśl art. 155²§1 kodeksu pracy, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym  do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego albo do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym.

Jeżeli okres urlopu wychowawczego przypada po nabyciu przez pracownika prawa do urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym (tj. po 1 stycznia tego roku), to wymiar urlopu pracownika powracającego do pracy ciągu tego samego roku kalendarzowego nie ulega proporcjonalnemu obniżeniu. Jeśli zatem urlop wychowawczy rozpocznie się nie wcześniej niż 2 stycznia, to prawo do urlopu wypoczynkowego przysługuje w pełnym wymiarze, z uwagi na to że urlop wychowawczy rozpoczął się po nabyciu przez pracownika prawa do tego urlopu.

Jeżeli pracownik powróciłby do pracy w kolejnym roku kalendarzowym, jego urlop za ten rok ustalony zostanie w wymiarze proporcjonalnym do okresu pozostałego do końca danego roku kalendarzowego albo do okresu zatrudnienia w danym roku kalendarzowym. Za pełne lata kalendarzowe nieobecności, urlop wypoczynkowy nie będzie przysługiwał – za okres przebywania na urlopie wychowawczym, pracownik nie zachowuje prawa do urlopu wypoczynkowego.

Obowiązek czy dobra wola pracodawcy?

Zgodnie z art. 163§3 kodeksu pracy, na wniosek pracownicy udziela się jej urlopu bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, dotyczy to także pracownika – ojca wychowującego dziecko lub pracownika – innego członka najbliższej rodziny, który korzysta z urlopu macierzyńskiego. Zasada ta dotyczy także urlopu rodzicielskiego (art. 182^1g kodeksu pracy), urlopu ojcowskiego (art. 182³§3 kodeksu pracy) oraz urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego (art. 183§2 kodeksu pracy).

W powyższych okolicznościach, wniosek o urlop wypoczynkowy jest wiążący dla pracodawcy niezależnie od tego, czy obejmuje on dni zaległego urlopu wypoczynkowego, czy urlopu przysługującego w roku kalendarzowym, w którym pracownik składa wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego.Pracownik, któremu kończy się urlop macierzyński bądź rodzicielski, powinien pamiętać, że jeśli wróci do pracy choćby na 1 dzień, to złożony przez niego wniosek o urlop wypoczynkowy nie będzie już wiążący dla jego pracodawcy. To samo dotyczy kolejnych wniosków o urlop wypoczynkowy – jeśli planujemy wykorzystać całość zaległego i bieżącego urlopu przysługującego u danego pracodawcy, najlepiej włożyć wniosek obejmujący cały ten okres.

Zauważyć należy, że pracodawca nie ma jednak obowiązku udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po zakończeniu korzystania z urlopu wychowawczego. Ustawodawca nie przewidział przepisu analogicznego do art. 163§3 kodeksu pracy, który nakładałby na pracodawcę obowiązek udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopie wychowawczym. Można oczywiście wnioskować o urlop, jednak jego udzielenie będzie zależało od dobrej woli pracodawcy.

Kiedy złożyć wniosek?

Przepisy prawa pracy nie precyzują terminu na złożenie wniosku o urlop wypoczynkowy po zakończeniu urlopów związanych z rodzicielstwem. Przyjmuje się, że wystarczy doręczenie pracodawcy odpowiedniego wniosku przed rozpoczęciem korzystania z urlopu. Wniosek ten nie musi zostać złożony osobiście, można przesłać pismo listem (najlepiej listem poleconym).

Warto jednak wziąć pod uwagę, że pracodawca musi zadbać o odpowiednią organizację pracy podczas naszej nieobecności. Wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego powinien zatem zostać złożony pracodawcy w taki sposób, by dotarł do pracodawcy przed rozpoczęciem urlopu wypoczynkowego, a pracodawca zdążył zapoznać się z nim i zaakceptować go odpowiednio wcześniej.  

Kraków, 2024-02-16

Joanna Czaban

Radca prawny

zdjęcie: Freepik.com